چرند و پرند

با وجود گذشت بیش از یک قرن از انقلاب مشروطه و وقایع پس از آن ،همچنان می‌توان تاثیرات فراوان این رویداد عظیم را بر جنبه‌های مختلف زندگی ایرانیان به ویژه زیست سیاسی و اجتماعی آن‌ها مشاهده کرد. این تاثیر‌گذاری موجب شده است تا محققان فراوانی از رشته‌های گوناگون علوم انسانی به بررسی جنبش مشروطه و انقلابی که در پی آن رخ داد و همچنین رویدادهای پس از آن بپردازند تا هم خود این واقعه را بهتر شناخته و درک کنند و هم در شناسایی آثار آن بر زندگی امروز مردم ایران به نتایج قابل اتکایی نائل شوند. این عقیده که محققان برای درک بهتر شرایط و افکار حاکم بر آن زمان و شناخت اندیشه‌ی بزرگان و روشنفکران آن دوران باید علاوه بر مطالعه تواریخ رسمی و نامه‌ها و اسناد موجود ،به تحقیق در رابطه با روزنامه‌ها و آثار ادبی منظوم و منثوری از آن برهه تاریخی به جا مانده است نیز بپردازند و بی‌توجه از کنار آن ها عبور نکنند، طرفداران بسیاری دارد.علاوه بر این لازم به ذکر است که مطالعه‌ی این آثار برای پژوهشگران رشته‌ی ادبیات که قصد شناخت ادبیات دوران سلطنت قاجار را دارند، از اوجب واجبات است. آثار شاعران و نویسندگانی چون ملک الشعرای بهار، سید اشرف گیلانی (نسیم شمال)، عارف قزوینی، علی اکبر دهخدا، میرزاده عشقی، فرخی یزدی، ابوالقاسم لاهوتی، میرزا جهانگیرخان شیرازی و بسیاری دیگر نه تنها راهگشای مسیر پژوهشگران است، بلکه همواره به عنوان آثاری خواندنی و ارزشمند در تاریخ ادبیات فارسی قلمداد می شوند. کتاب «چرند و پرند» نوشته‌ی علی اکبر دهخدا یکی از نوشته‌های درخشان همین دوران است. این کتاب مجموعه نوشته‌های طنز اجتماعی و سیاسی علی‌اکبر دهخدا است که قالب‌های متنوعی همچون داستان کوتاه، اعلامیه، تلگراف، گزارش خبری و… نوشته شده است.این نوشته‌ها در سال‌های میان پیروزی انقلاب مشروطیت و شروع استبداد صغیر در هفته نامه صوراسرافیل به مدیریت میرزا جهانگیرخان شیرازی، در 32 شماره و پس از آن در سه شماره صوراسرافیل که پس از به سلطنت رسیدن محمدعلی شاه و شروع استبداد صغیر توسط دهخدا در سوییس چاپ شد، منتشر شدند. طنز نیش‌دار و همراه با گوشه و کنایه دهخدا در این کتاب، همراه با بیان حقایق تاریخی کم‌نظیر و دغدغه‌های اجتماعی وی، این اثر را برای خوانندگان از تمامی اقشار جامعه تبدیل به کتابی مفید، لذتبخش و خواندنی می‌کند.